Głównym składnikiem aktywnym w kawie jest kofeina. Kofeina znajduje się nie tylko w nasionach krzewu kawy, ale również w ponad 60 innych roślinach, takich jak herbata, ostrokrzew paragwajski i orzeszki koli.

Kawa jest ceniona za swoje właściwości pobudzające układ krążenia człowieka i zwalczające zmęczenie. Kawa Arabika zawiera od 1 do 1,5% kofeiny, podczas gdy kawa Robusta zawiera od 2,5 do 4,5%.

Dla porównania:

• Espresso (50 ml) zawiera około 50 mg kofeiny,
• Filiżanka kawy (90 ml) zawiera około 60-100 mg kofeiny,
• Filiżanka kawy z ekspresu z filtrem (125ml) zawiera około 80-100 mg kofeiny,
• Filiżanka herbaty zawiera do 50 mg kofeiny.
• Czekolada również zawiera kofeinę: w 100 g mlecznej czekolady jest około 15 mg kofeiny, natomiast w 100 g gorzkiej czekolady – około 90 mg.
• Napoje energetyczne zawierają około 80 mg kofeiny na puszkę.